الیاف پلی استر استیپل ( Polyester Staple Fiber ) (PSF)
بیشترین حجم از تولیدات الیاف مصنوعی جهان را الیاف پلی استر استیپل (PSF) تشکیل می‌دهد. پلی‌استر گونه‌ای از پلیمرها می‌باشد که دارای گروهای استر می‌باشند که عمدتاً پلی اتیلن ترفتالات (PET) را شامل می‌شود. پلی‌استرهای دیگر از جمله پلی بوتیلن ترفتالات (PBT) و پلی‌تری متیل ترفتالات (PTT)، به دلیل جهندگی برتر لیف آنها، در الیاف فرش استفاده می‌شوند.
الیاف استیپل از رشته های نازک با طول مناسب است که دارای قابلیت انحنا و استحکام کافی برای ریسندگی می باشند. الیاف استیپل به آن دسته از الیاف پیوسته که طول کوتاهی دارند (الیاف پایه کوتاه) نامیده می شوند. این الیاف از منابع طبیعی مانند پنبه ، کنف ، کتان و پشم بدست می آید. این الیاف میتوانند منشأ حیوانی و گیاهی داشته باشند.
محصول: الیاف استیپل + مشخصات فنی
ریسندگی الیاف کوتاه (استیپل)
الیاف استیپل در صنعت نساجی، معمولاً بیش از چند اینچ طول ندارند و طول الیاف همچنین بین گونه هایی که از منابع مختلف به دست آمده متفاوت است. اندازه گیری الیاف استیپل بر حسب اینچ یا سانتی متر می باشد. آنها تقریباً شامل تمام الیاف طبیعی به جز ابریشم (الیاف طبیعی که فرم اصلی ندارند) می شوند.
الیاف طبیعی به سه دسته الیاف گیاهی، حیوانی معدنی تقسیم می‌شود. از بین الیاف گیاهی، می‌توان به پنبه، کتان، کنف، چتایی، مانیلا، جوت، سیزال، آباکا، رامی، بامبو و … اشاره کرد. از بین الیاف حیوانی، می‌توان به پشم، کشمیر، موهر و ابریشم اشاره کرد. از بین الیاف معدنی، می‌توان به آزبست یا پنبه نسوز اشاره کرد.
این الیاف شامل الیاف پلی‌استر، پلی آمید یا نایلون، پلی اولفین، آکریلیک، آرامید و الیاف وینیل است. این الیاف کاربردهای بسیار مهم و متنوعی دارند که باعث شده در مصارف ساده خانگی و روزانه تا صنایع مختلف و مصارف پیچیده و با فناوری بالا استفاده شوند.
انواع الیاف استیپل در صنعت نساجی
- الیاف استیپل طبیعی
- الیاف استیپل مصنوعی
الیاف استیپل طبیعی
بیشتر الیاف طبیعی مانند پنبه و پشم، الیاف استیپل هستند. از نظر کاربرد، دو طبقه بندی کلی برای گیاهان تولید کننده الیاف طبیعی وجود دارد: اولیه و ثانویه. گیاهان اولیه (جوت ، کناف ، سیزال و پنبه) . گیاهان ثانویه ( آناناس ، غلات ، ساقه ها و … ). از دیگر کاربردها، الیاف طبیعی استخراج شده از گیاهان به عنوان تقویت کننده در کامپوزیت های ترموپلاستیک و ترموست استفاده می شوند.
الیاف استیپل مصنوعی
الیاف استیپل مصنوعی ( الیاف استیپل پلی الفین ، الیاف استیپل پلی پروپیلن ، الیاف استیپل پلی استر ، الیاف استیپل اکریلیک ، الیاف استیپل ویسکوز ، نایلون ، اسپندکس و …). الیاف استیپل ساخته شده توسط انسان از پلیمرهایی ساخته شده اند که به طور طبیعی وجود ندارند ، اما در عوض به طور کامل در کارخانه یا آزمایشگاه شیمیایی تولید می شوند ، تقریباً و یا همیشه از محصولات جانبی نفت یا گاز طبیعی بدست می آیند. همچنین می توانند بر اساس کاربردشان طبقه بندی شوند:
پارچه های بافته شده از الیاف استیپل
انواع پلیمر
پلی استر (PET) ، پلی پروپیلن (PP) ، پلی آمید (PA) ، پلی اتیلن (PE) ، دو جزء PET-COPET و…
مزایا و معایب الیاف پلی استر استیپل
الیاف پلی استر استیپل می تواند یک ماده آبگریز عالی برای استفاده در اقلام بادوام باشد. همچنین پلی استر می تواند به سایر الیاف طبیعی اضافه شود. الیاف پلی استر یک انتخاب محبوب برای پوشاک است زیرا این الیاف ، ترموپلاستیک یا حساس به حرارت هستند. این بدان معناست که پارچه هایی که ۱۰۰٪ پلی استر هستند، می توانند پلیسه دائمی داشته باشند و اشکال و الگوها را به خود بگیرند.
مزایای الیاف پلی استر استیپل
دارای دامنه مطلوبی از خواص فیزیکی، مستحکم، سبک، قابل رنگ شدن، مقاوم در برابر چین و چروک، مقاوم در برابر اکثر مواد شیمیایی، شستشوی آسان-خشک شدن سریع، مقاوم در برابر کشیدگی و کوچک شدن، مقاومت در برابر اشعه ماورا بنفش، قابلیت جذب پایین، ارزان، تولید انبوه از منابع پتروشیمی
معایب الیاف پلی استر استیپل
تهیه شده از مواد شیمیایی، حساسیت‌های پوستی درتماس مستقیم با بدن انسان، به دلیل خاصیت غیر قابل تنفس و عایق بودن موجب تعریق بیشتر بدن می‌شود، اشتعال پذیری بالا، مستعد ایجاد تجمع استاتیک (الکتریسیته ساکن)، ماندگاری بوی بیشتر نسبت به الیاف طبیعی، میزان نگهداری کرک ضعیف در مقایسه با نایلون قالی/فرش، تنفس پذیری کمتر نسبت به الیاف طبیعی
نکته: البته پلی‌استرهای زیست تخریب پذیر حاصل از اسیدلاکتیک، اسید گلیکولیک و سایر هیدروکسی اسیدها با تماس بدن مشکلی ایجاد نمی‌کند حتی در وسایل پزشکی مثل بخیه‌های قابل حل، کاربرد دارند.
اطلاعات پایه در مورد الیاف پلی استر استیپل
الیاف PET ، بر صنعت الیاف مصنوعی جهان تسلط دارند. آنها بیشترین حجم مصنوعی را اشغال می کنند و از نایلون ، ابریشم مصنوعی و الیاف اکریلیک فراتر می روند. ارزان و به راحتی از منابع پتروشیمی تولید می شوند. همچنین دارای طیف مطلوبی از خواص فیزیکی هستند. آنها قوی ، سبک ، به راحتی رنگ پذیر و مقاوم در برابر چین و چروک هستند و دارای ویژگی های بسیار خوبی برای شستشو می باشند.
در انواع بی شمار و اشکال مختلف در الیاف پوشاک نساجی، پارچه های خانگی و مبلمان استفاده می شوند. آنها میکروالیافهای برای پوشیدن بیرونی و لباس های ورزشی تشکیل می دهند.
پلی استرها در فرش، الیاف صنعتی و نخ برای بندهای لاستیک ، کمربند ایمنی خودرو، پارچه های فیلتر، پارچه های چادر ، پارچه بادبانی و غیره استفاده می شود. این الیاف مصنوعی ارگانیک از تراکم زیاد دی اسید (ترفتالات اسید) و الکل (گلیکول اتیلن) تشکیل می شود. فرایند مورد استفاده برای بدست آوردن این پلیمر، ذوب ریسی با ۴۰۰٪ کشش حرارتی است.
مشخصات متداول الیاف پلی استر استیپل
- دانسیته: ۱٫۳۹
- استحکام: ۶٫۱ گرم بر دنیر (g/d)
- رطوبت بازیافتی: ۰٫۴ – ۰٫۲ %
- بازگشت پذیری ارتجاعی (در ۵% کرنش) : ۶۵%
- رفتار در برابر آتش: نسبتاً مقاوم و سوختن (ذوب) با دود زیاد
- رفتار در برابر اشعه ماورا بنفش: مقاومت در حد متوسط تا خوب
