کاربردهای الیاف در صنایع
الیاف در صنایع و به‌تبع آن در زندگی روزمره اهمیت بسیار زیادی دارند. این مواد باعث ساخت محصولات متنوعی شده و در انواع صنایع از تولید پوشاک، مصالح ساختمانی، کاغذ، پلاستیک‌ها، مواد عایقی گرفته تا تکنولوژی‌های پیشرفته مانند الکترونیک انعطاف‌پذیر و نانو به کار می‌روند. بدون الیاف، تولید بسیاری از محصولات و فناوری‌های امروزی غیرممکن می‌شد و زندگی روزمره ما تحت تأثیر قابل توجهی از این مواد قرار می‌گردید.
در مقاله قبلی “الیاف مصنوعی و طبیعی” عنوان کردیم که الیاف به دو نوع طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند. در الیاف طبیعی مجموعه‌ای از مولکول‌های زنجیره‌ای که به موازات یکدیگرند، لیف را تشکیل می‌دهند و در الیاف مصنوعی، پلیمرهایی که مونومر آنها بیش از دو کربن مسلح دارند، قابلیت تبدیل به لیف را دارا هستند. الیاف با ویژگی‌هایی نظیر قابلیت انعطاف، ظرافت و دارا بودن نسبت زیاد طول به قطر مشخص می‌شوند. الیاف مختلف دارای رفتارهای متفاوتی همچون رفتار حرارتی، شیمیایی، مکانیکی، فیزیکی و… هستند که با شناسایی این رفتارها می‌توان آنها را در گروه‌های مختلفی طبقه‌بندی کرد.
نوع مصرف الیاف هم در نوع خود جالب توجه است. الیاف به دو صورت مصرف می‌شوند؛ در نوع اول، به نخ و منسوجات تبدیل می‌شوند؛ و در نوع دوم، به صورت منسوجات بی‌بافت یا نبافته به محصولات نمدی شکل تبدیل می‌شوند و الیاف در صنایع مختلف به کار می‌روند. در مجموع، هشت صنعت اصلی پوشاک، ساختمان، پزشکی، عمران، کشاورزی، فاضلاب، الکترونیکی، نظامی و هوافضا و خودروسازی و هواپیما بیشترین بهره‌برداری را از انواع الیاف انجام می‌دهند.
الیاف در بخش پوشاک برای تولید انواع لباس و کالای خواب، کالای حمام و آشپزخانه مورد استفاده قرار می‌گیرند. در بخش ساختمان، برای عایق‌بندی صوتی دیوار و سقف و عایق‌بندی رطوبت در کف سازه‌های گود و حفاظت از لوله‌های آب و گاز و برای استحکام بتن به‌صورت مستقیم استفاده می‌شود. در بخش پزشکی، الیاف بعد از فرایند تکمیل و استریل، برای انواع پروتز در بافت قلب یا ماهیچه و غیره کاربرد دارند همچنین در داروسازی و سایر بیوپلیمرها و مواد شیمیایی و در تولید نخ بخیه هم از الیاف استفاده می‌شود. در حوزه عمران، از الیاف در ساخت انواع ژئوتکستایل و ژئوکامپوزیت برای استحکام و بهبود کیفیت جاده‌سازی و ریل‌های قطار و عایق‌بندی تونل‌ها و ژئو نساجی برای حفاظت خاک و کنترل فرسایش کمک گرفته می‌شود. همچنین در صنعت کشاورزی، بعد فرآیند یووی کردن، برای تولید سایبان و ژئوتکستایل مصرفی و استحکام ژئوممبران در استخرهای کشاورزی از الیاف استفاده می‌شود.
فیلتراسیون املاح آب‌های آلوده از جمله کاربردهای الیاف در صنعت فاضلاب است. الیاف‌های جدید برای ساخت عایق کیت‌های الکترونیکی و پارچه‌های نانوکامپوزیت ضد حرارت و فرومغناطیس، جذب امواج الکترومغناطیس راداری و مادون‌قرمز حرارتی و ساخت پارچه‌های ضد گلوله از موارد کاربرد الیاف در صنایع الکترونیکی، نظامی و هوافضا هستند. برای ساخت کامپوزیت‌های پلیمری تقویت شده با الیاف و رزین و منسوجات مورد استفاده در خودروها نیز از الیاف استفاده می‌شود. در کنار این هشت صنعت اساسی، الیاف در صنایع دیگر مثل لوازم آرایشی، لوازم ورزشی، غذای انسان و خوراک دام نیز کاربرد دارد.
به طور کل الیاف در صنایع نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. این ترکیبات با ویژگی‌های مختلفی مانند قوت، سبکی، انعطاف‌پذیری، عایق بودن، و مقاومت در برابر شرایط محیطی مختلف، در صنایع مختلف به کار می‌روند.
صنعت نساجی: الیاف مختلفی مانند پنبه، پلی‌استر، نایلون و پشم در تولید پارچه‌ها و ملابس استفاده می‌شوند.
صنعت خودروسازی: الیاف کربنی و شیشه‌ای در تقویت قطعات خودروها، بهبود کارآیی و سبک‌تر کردن ساختارهای خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صنعت هواپیما سازی و فضایی: الیاف کربنی و کامپوزیت‌ها در ساخت قطعات سبک و مقاوم برای هواپیماها و اجزای ماهواره‌ها مورد استفاده هستند.
صنعت ساختمان: الیاف شیشه‌ای و کربنی در تقویت سازه‌ها و افزایش استحکام مصالح ساختمانی به کار می‌روند.
صنعت مواد شیمیایی و پلیمری: الیاف مختلف به عنوان مواد اولیه در تولید پلاستیک‌ها و مواد پلیمری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صنعت الکترونیک: الیاف نوری در تولید کابل‌های نوری و سنسورهای اپتیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صنعت فیلتراسیون: الیاف مختلف در تولید فیلترها برای تصفیه هوا، آب و مایعات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صنعت انرژی: الیاف کربنی در تولید اجزای سوختی برای خودروهای برقی و انرژی تولید شده از وزنه‌های پیچشی به کار می‌روند.
با توجه به این کاربردهای متعدد، الیاف از اهمیت بسیار زیادی در صنایع مختلف برخوردارند و به بهبود کارایی و کیفیت محصولات و فرآیندهای تولیدی کمک می‌کنند.
بیشتر بدانید : الیاف پلی پروپیلن؛ محبوب و پرکاربرد + بهمراه تصویر
بیشتر بدانید : الیاف پلی استر استیپل + بهمراه تصویر و جدول مشخصات